همسایه‌ها

داستان رمان نگاهی به زندگی پایین‌ ترین طبقات مردم ایران در شهر اهواز و از دیدگاه جوانی به نام خالد است. زمان داستان در دوره ملی شدن صنعت نفت به رهبری دکتر مصدق است و به نوعی می‌توان گفت فعالیت‌ های حزب توده و تاثیرات آن در طبقه پایین و عمدتا کم سواد کشور را برای بسیج شدن در حرکت ملی کردن صنعت نفت نشان می‌دهد. از این بابت می‌ توان گفت که گرایش‌های ذهنی و سیاسی نویسنده به صورتی کاملا پررنگ در متن داستان به چشم می‌خورد.
داستان در نهایت با کودتای ۲۸ مرداد به پایان می‌رسد، هرچند در هیچ یک از مراحل داستان وقایع سیاسی و تاریخی ملی شدن صنعت نفت به صورت مستقیم به چشم نمی‌خورد و تنها بازتاب آن ها در میان مردم طبقه پایین کشور دیده می‌شود.
احمد استاد مسلم زبان و فضا سازی است. او نویسنده داستان های کارگری است. و در این راه بسیار موفق می‌باشد. آثارش به لحاظ فضا بازتاب همه ی جنوبی‌ ها است. زاویه دید رمان اول شخص مفرد است. سیر تحول شخصیت قهرمان داستان به خوبی پرداخت شده است. این سیر تحول مرا یاد پابرهنه‌ها اثر زاهاریا استانکو می‌اندازد. آنجا هم قهرمان پسربچه‌ای است که در انتها فلسفه و دیدش تکامل پیدا می‌کند و دارای نگرش جدیدی می‌شود. این دگرگونی در همسایه‌ ها برای خالد(قهرمان داستان) به تدریج اتفاق می‌افتد با شرح دقیقی که در کتاب آمده است. همراه با تحولات جامعه. توصیفات و تصویرسازی‌ ها کاملا ما را به فضای جامعه و مردم آشنا می‌کند. این هم نقطه قوت و مهارت دیگری از محمود است. مهم‌ تر آنکه کلیشه در رمان نیست. احمد مردم را بهانه برای شعارها و عقاید خود نمی کند. مردم کاملا مردم هستند با حرف‌ های خودشان. داستان رنج و تلخی واقعیت با بیان زیبا و روایت عالی محمود برای خواننده شیرین هضم می‌شود. رمان در اوج تمام می‌شود. گویا داستان یک شهر ادامه زندگی خالد است.